बुधबार १३ औँ लोकतन्त्र दिवस। संसद पुनर्स्थापना गर्दै तत्कालीन राजा
ज्ञानेन्द्रले 'जनताको
नासो जनतालाई' लाई
फिर्ता गरेको १३ वर्ष भएको छ। २०६२/६३ जनआन्दोलन सफल भई २०६३ वैशाख ११ गते
लोकतन्त्र स्थापना भएको सम्झनामा लोकतन्त्र दिवस मनाइएको हो । तर सरकारले
लोकतन्त्र दिवसको विदा कटौती गरेर सरकारी तवरबाट औपचारिक कार्यक्रम छोडेपछि
लोकतन्त्र दिवस क्यालेन्डरको पानामा मात्र सिम्रित झैँ भएको छ ।
जनताको बलिदानीबाट प्राप्त लोकतन्त्र आएता पनि
जनताले अपेक्षा गरे अनुसार अझै विकास र
समृद्धि हुन सकेको छैन । अझ यस पटक लोकतन्त्र दिवसमा लोक अर्थात् जनताले झन् बढी
दुख पाए । लोकतन्त्र हुदै देशमा गणतन्त्र स्थापना भएपछि देशले राष्ट्रपति पायो ।
तर ब्यबस्था फेरिए पनि संस्कार भने फेरिएन ।
लोकतन्त्र दिवस कै अवसर पारेर
राष्ट्रपतिको मित्र राष्ट्र चीनको भ्रमणको तय भएको थियो । राष्ट्रपतिको सवारीका
कारण आम जनताले दुख पाए । हुनत अरु समयमा पनि राष्ट्रपतिको सवारी नभएको होइन ।
भएका थिए र सवारीका कारण जनताले दुख पाएकै हुन् । तर लोकतन्त्र दिवस कै दिन यस्तो
दुख पाउँदा के का लागि लोकतन्त्र ल्याईएको थियो भन्ने बारे एकपटक पुन सोच्नु पर्ने
अवस्था आएको छ ।
काठमाडौँका सडक र जाम पर्यायवाची जस्तै
छन् । अझं कार्यालय समयमा हुने जामको बयान गरि साध्य नै छैन । कार्यालय समयमाथि
राष्ट्रपतिको सवारी । राष्ट्रपतिको सवारीको लागि करिब आधा घण्टा देखि राष्ट्रपति
निवासदेखि पुग्नु पर्ने स्थानसम्म नै दुई तर्फी रुपमा सवारी आवागमन प्रभावित हुन्छ
। बुधबार पनि त्यहि भयो ।
बिहान १० बजेर ८ मिनेटमा महानगरीय
ट्राफिक महाशाखा काठमाडौँले राष्ट्रपतिको सवारीको लागि शितल निवास, एकेडेमी मोड, शिवपुरी कलेज, बालुवाटार, भाटभटेनी, छातेगणेश, नक्सालभगवती, ल्होत्से चोक, ज्ञानेश्वर, रातोपुल, गौशाला, तिलगंगा, सुचना विभाग र एयरपोर्ट हुँदै चल्ने
सवारी साधनहरु दुईतर्फी रुपमा प्रभावित हुने सूचना जारी गर्यो । जसको कारण १ घण्टा
भन्दा बढी समय रिंङ रोडदेखि भित्रि सडकमा सवारी प्रभावित भए । कार्यालय
हिडेकादेखि अत्यावश्यक कामको लागि निस्केका यात्रु समयमा नै गन्तब्यमा पुग्न सकेनन
। ड्युटीमा खटिएका ट्राफिक माथिको आदेश भन्दै बिरामी बोकेको एम्बुलेन्सलाई समेत
रोकिदिन्छन् ।
पहिले राजा महाराजाको सवारी हुँदा यसै गरी गाडी रोकिन्थ्यो । तर राजा हटाएपछि पनि पात्र फेरिए तर प्रवित्ति फेरिएन । अब प्रश्न उठ्छ के राष्ट्रपति कतै जादैमा आधा घण्टा अगाडी देखि नै सम्पूर्ण गाडी रोक्नु पर्छ ? जीवन मरणको दोषाधमा रहेको बिरामी बोकेको एम्बुलेन्सले राष्ट्रपतिलाई कुन कोणबाट सुरक्षाको खतरा हुन्छ ? आधा घण्टापछि राष्ट्रपति गाडीमा गुड्ने बाटोमा एक आम सर्वसाधारणले बाटो काट्दा आखिर हुन्छ चै के ? तलबाट बुलेटप्रुभ गाडी गुड्ने बेलामा माथि भएको पुलबाट रोजीरोटी खोज्न निस्केको एक आम जनता हिड्न समेत नपाउने ? के यसका बिकल्प छैनन् ।
केहि समय अघि राष्ट्रपतिको सवारी कै
क्रममा चालकहरुले ट्राफिक घेरा तोडेर आफ्नो गाडी अघि बढाएका थिए। यस बाटै प्रश्न
हुन्छ कति आक्रोश र अशन्तुष्टी छ भनेर । अब बिकल्प खोज्ने बेला भएन र ? के हुन सक्छ समाधान ?
कोशिस गरे अवश्य सकिन्छ ।
राष्ट्रपतिलाई विमानस्थल जाँदा हेलिकप्टर प्रयोग किन नगर्ने ? शीतलनिवास मै
हेलिकप्टर ल्याण्ड गर्न सक्छ । नजिकै नेपाल प्रहरीको हेडक्वार्टर छ त्यहाँ पनि
हेलिकप्टर ल्याण्ड गर्न सक्छ । सुरक्षा निकायसंग हेलिकप्टर पनि छन । राष्ट्रपति सिधै शीतलनिवासबाट विमानस्थलबाट
आउने जाने गर्ने हो भने सडकमा हुने जाम कम गर्न सकिन्थ्यो ।
राष्ट्रपतिको सवारीको कारण सडकमा मात्र
जाम भएन । विमानस्थल पनि एक घण्टा बढी समय ठप्प हुँदा अन्य उडान प्रभावित भए । यदि
त्यसो नभएको २ दर्जन विमान नियमित रुपमा उडान अवतरण गर्न सक्थे । जमिनमा मात्र
होइन, आकाश मार्ग प्रयोग गर्ने जनताले समत सास्ती पाए ।
विमानस्थलमा भिडभाड हुने क्षेत्र हो ।
तर राष्ट्रपति आउने भने पछि अन्य विमान चल्नै नदिने निर्णयमा कुनै तुक देखिदैन ।
हेलिकप्टर बाट जाने र आफ्नो उडानको समय भएपछि विमान चढेर जाने हो भने सबै उडान नियमित
नै हुन्थे । त्यसो गर्न किन सकिदैन ? के अन्य आम जनताले राष्ट्रपतिलाई हेर्नै
नहुने हो ? अरु हिडेको बाटोमा राष्ट्रपति हिड्नै नहुने हो ? संस्कार परिवर्तन गर्न
सकिन्छ भने किन नगर्ने । सम्वृद्धिका भाषण गर्ने तर एक छाक टार्न मरीमेटेर काम
गर्नेलाई हिडन रोक लागएर देशलाई के फाइदा ?
लोकतन्त्र दिवसको दिन राष्ट्रपतिको
सवारीका कारणले मात्र जनताले सास्ती पाएँनन । प्रधानमन्त्रीको सवारीले भने
सर्वसाधारणलाई मार पर्यो । प्रधानमन्त्री धुलिखेल जाने कार्यक्रमले कार्यालय समयमा
कोटेश्वर, जडीबुटी क्षेत्रमा यात्रा गरेकालाई मार पर्यो । यो त लोकतन्त्र दिवस कै
दिन, लोकतन्त्रको धज्जी उडाएको जस्तो भएँन र ?
राष्ट्रपति र प्रधानमन्त्री
राष्ट्रप्रमुख र राष्ट्रका कार्यकारी हुन् । सुरक्षा प्रदान गर्नु पर्छ । तर
सुरक्षाको नाममा अरुले हिडडुल गर्नै नपाउने ? सुरक्षामाथि खतरा देखिए गुप्तचर
निकाय छन, सुरक्षा निकाय छन्, अन्य संयन्त्र छन् , तिनीहरुले हेर्ने बिषय हो । बेला
बखत सुरक्षाको खतरा हुन सक्ला । तर हरेक दिन जुन सुकै बेला खतरा नै रहन्छ भन्ने
हुदैन ।
लोकतन्त्र आएको १३ बर्ष पुग्दा समेत
निर्वाध रुपमा आफ्नो कर्म थलो जान, अस्पताल जान, अत्याबश्यक कामको लागि जान,
हिडडुल गर्न किन नपाउने ? अझै कति समय धैर्य गर्ने ?
