सीडीएस एन्ड क्लियरिङ लिमिटेडले ‘लगानीकर्ता परिचयपत्र (इन्भेस्टर्स आइडी)’ वितरणको लागि आवश्यक सफ्टवेयर निर्माण कार्य सम्पन्न भएको जनाएको छ । सिडीएससीले सफ्टवेयर निर्माण सम्पन्न गरी अहिले त्यसको परीक्षण समेत गरिरहेको छ ।
नयाँ आर्थिक बर्षको सुरुवातबाट नै लगानीकर्तालाई आईडी बितरण गर्ने भनिए पनि केहि ढीलाई भएको हो । सिडीएससीका प्रबक्ता सुरेश न्यौपानेका अनुसार अहिले सफ्टवेयर निर्माण सम्पन्न भई परीक्षण भईरहेको र परीक्षको क्रममा देखिएका कमि कमजोरीलाई समाधान गर्ने कार्य भईरहेको छ ।
इन्भेस्टर्स आईडीले खास गरी सबै लगानीकर्ताको डाटालाई केन्द्रिकृत गरी एकै स्थानमा राख्ने काम गर्छ । प्रबक्ता न्यौपानेका अनुसार यसको पहिलो मुख्य काम भनेको 'आईडेन्टिफिकेशन' नै हो । यसमा लगानीकर्तासंग सम्बन्धित सबै आवश्यक जानकारी रहन्छ । कुनै पनि सम्बन्धित नियमन निकायले चाहेको खण्डमा एकै क्लिकमा लगानीकर्ताको जानकारी हेर्न सकिन्छ । साथै यसले पुंजीबजारमा कुल लगानीकर्ता कति छन् भनेर यकिन गर्ने छ । हाल एक भन्दा धेरै डीम्याट खाता हुनेहरु पनि छन् । तर यस सफ्टवेयरले एक ग्राहकको एक मात्र डिम्याट नम्बर र खाता कायम गर्ने छ र यसबाट कुल लगानीकर्ताको संख्या यकिन गर्न सकिन्छ ।
यसको अर्को मुख्य काम भनेको कारोबार सहज र सरल बनाउने हो । कार्ड कार्यन्वयनमा आएपछि लगानीकर्ताले आफुलाई अनुकुल हुने जुनसुकै ब्रोकर मार्फत सहजै कारोबार गर्न सक्छन । प्रबक्ता न्यौपाने भन्छन् 'यो सिआश्वा जस्तै एउटा केन्द्रिकृत सिस्टम हो , यो कार्ड कार्ड कार्यन्वयनमा आइसकेपछि लगानीकर्ताले कारोबार गर्दा दुख पाउदैनन '।
साथै अहिले शेयर कारोबार गर्ने लगानीकर्ताले आफुले कारोबार गर्ने हरेक ब्रोकरमा पुगेर केवाईसी अपडेट गर्नु पर्ने बाध्यता छ । तर कार्ड कार्यन्वयनमा आएसंगै केवाईसी लगायतका सम्पूर्ण जानकारी त्यस भित्र नै रहन्छ र त्यसलाई एक पटक अपडेट गरेपछि हरेक ब्रोकरमा गएर अपडेट गर्नु पर्ने छैन ।
यो कार्ड कहिलेबाट बितरण हुन्छ त्यो भने स्पस्ट भई नसकेको प्रबक्ता न्यौपाने बताउछन् । उनका अनुसार सिडिएससीले अन्तरिक रुपमा यसको प्रयोग गर्न थाली सकेको छ । तर यसलाई कुन रुपमा प्रयोग गर्ने भन्ने अझै निर्क्योल भईसकेको छैन । उनी भन्छन् 'यसमा बैंक, ब्रोकर, धितोपत्र बोर्ड, नेप्से लगायतका निकायहरु जोडिएको हुनाले यसलाई कसरी प्रयोग गर्ने भन्ने बारे स्पष्ट मोडालिटी बनि सकेको छैन । उनका अनुसार यसको लागि नियामक निकायले छुट्टै नियम कार्यविधि बनाउनु पनि पर्ने हुन् सक्छ । लगानीकर्ताको जानकारी गोप्य रहनु पर्ने र यो बिषय संवेदनशील रहेकोले कुन मोडालिटी बनेर कुन निकायलाई यसको प्रयोग कसरी गर्न दिने भन्ने बारे मोडालिटी तयार भएपछि मात्र आईडी वितरण हुनेछ ।
लगानीकर्ता संघहरुले पटक पटक यसलाई छिटो कार्यन्वयनमा ल्याउन माग गरिरहेका छन् ।सिडिएससीले सफ्टवयर तयार पारिसकेकोले मोडालिटी बन्ना साथ लगानीकर्ताले लामो समयदेखि प्रतिक्षा गरिरहेको इन्भेस्टर्स आइडीले सार्थकता पाउने छ।
