नेपालमा घर जग्गा कारोबारको व्यबसाय
बढ्दो छ । घर जग्गा कारोबार सम्बन्धि कार्य गर्नको लागि कम्पनी रजिस्ट्रार
कार्यालयमा कैयौ कम्पनीहरु दर्ता भएका छन् । कम्पनी
अन्तर्गत दर्ता नभई चिनजानको आधारमा मध्यस्थकर्ताको भूमिका निभाएर घर जग्गा खरिद
गर्नेको जमात पनि ठुलो छ । उपत्यकामा नै घर जग्गाको अधिकांश कारोबार हुने
गरेको छ । तर देश संघियतामा गएसंगै प्रदेश मुकाम र उपत्यकाका बाहिरका मुख्य शहरहरु
पनि यो व्यवसाय फस्टाउदो छ ।
२४ बर्षिय सन्दिप अधिकारी र २९ बर्षिय बसन्त दाहाल पनि यहि व्यवसायमा अवसर देखेर २ बर्ष देखि लागि परेका छन् ।
संखुवासभाबाट काठमाडौँ छिरेका यी दुई युवाले ई प्रपर्टी सर्भिस नेपाल अन्तर्गत
रहेर
ई प्रपर्टी नेपाल डट कम मार्फत
व्यवसाय संचालन गरिरहेका छन्। युवा जोश बोकेर उद्यमी बनेका यिनीहरुले प्रविधि र
डिजिटल मार्केटिङको भरपुर् उपयोग गरेका छन् ।
उनीहरुले आफ्नो कम्पनी मार्फत घर
जग्गा खरिद बिक्रिको सेवा मात्र नभई ब्यापार ब्यवसायको लागि आवश्यक पर्ने फल्याट, अपार्टमेन्टको खरिद बिक्रिको सेवा पनि दिएका छन् । यति मात्र होइन
चल्दै गरेको पसल, रेस्टुरेन्ट लगायतको ब्यवसायको बिक्रि पनि उनीहरुले गर्ने गरेका छन् ।
सुरुमा आफुले बेच्न चाहेको घर वा
जग्गा ई प्रपर्टी नेपाल डट कम गएर लिस्टिंङ गर्नु पर्छ । यसको लागि कम्पनीका
स्टाफहरु बिक्रि गर्नु परेको घर वा जग्गामा पुग्छन । त्यसको फोटो लिन्छन् । त्यसको
मूल्य आपसी समझदारीमा तोक्छन र वेबसाइट बिक्रिको लागि भनेर राख्छन । बिक्रेताले
वेबसाइटमा गएर युजर नेम र पासवर्ड बनाए आफै मूल्य तोकेर आफुले नै आफ्नो घर जग्गा
बिक्रिमा अर्थात लिस्टीङमा राख्न सक्छन ।
कम्पनीले बिक्रेतालाई कमिशनमा
आधारित सेवा लिने कि सेवा शुल्कमा आधारित सेवा लिने भनेर पहिले नै दुईवटा बिकल्प
दिई सम्झौता गर्छ । कमिशनमा जाँदा कम्पनीले घर जग्गा
बिक्रि भईसके पश्चात ०.५ प्रतिशत देखि ५ प्रतिशतसम्म कमिशन लिने गरेको छ । यदि केहि कारणबश कमिशनमा जाने बिक्रेताको जग्गा बिक्रि भएन भने
कम्पनीले ति बिक्रेताबाट केहि शुल्क लिदैंन ।
सेवा शुल्कमा जाँदा भने बिक्रेताले
३ वटा बिकल्प मध्ये बाट १ छान्नु पर्ने छ । सेवा शुल्क अन्तर्गत कम्पनीले ५
हजार , ८ हजार र १२ हजारको प्याकेज ल्याएको छ । ५ हजारको प्याकेजमा घर जग्गा बिक्रि नहुँदासम्म कम्पनीले आफ्नो
वेबसाइटको साथै सामाजिक संजालबाट त्यसको बिज्ञापन गरिरहन्छ । ८ हजारको प्याकेजमा ५ हजारको प्याकेजमा पाइने सुबिधाको साथै आफ्नो
डाटाबेसबाट सम्भावित बिक्रेताको सुची छनौट गरी उनीहरुको माझ बिज्ञापन गर्छ । १२ हजारको प्याकेजमा भने ५ हजार र ८ हजारको प्याकेजमा पाइने
सुबिधाको साथै ४ दिनसम्म वेबसाइटको कभर
फोटो मार्फत बिज्ञापन गरिन्छ ।
घर जग्गा खरिद गर्न चाहनेले पनि
बिक्रेता कै अनुसार कमिशन कमिशनमा आधारित सेवा लिने कि सेवा शुल्कमा आधारित सेवा
लिने भन्ने पहिले टुंगो लगाउनु पर्छ । कम्पनीले खरिदकर्तालाई आफै बिभिन्न स्थानको
घर जग्गा हेर्न लैजान्छन् । तर अहिले खरिद गर्नेको भन्दा बिक्रि गर्ने
सेवाग्राहीहरु आफ्नो कम्पनीमा बढी आउने गरेको कम्पनीका म्यानेजर सन्दिप बताउछन् ।
साथै उनी जग्गा किनबेच भईसकेपछि कम्पनी कै मानिसले मालपोत कार्यलयमा गएर घरजग्गा
पास गर्ने प्रक्रियामा सहयोग गरिदिन्छन ।
कम्पनीका सीईओ बसन्त दाहाल आफुहरुले
खरिदकर्ता र बिक्रेताबीचको पुलको काम गरे पनि दुवैबाट कमिशन वा दुवैबाट सेवा शुल्क
नलिने बताउछन् । उनी भन्छन् 'हामी खरिदकर्ता र बिक्रेताको प्रत्यक्ष भेट गराईदिन्छौ, सबै कुरा पारदर्शी नै हुन्छ, हामीले लिने कमिशन वा सेवा शुल्क
उनीहरु दुईबीचको आपसी समझदारी मै तय हुन्छ' । अर्थात कम्पनीले समझदारीमा
बिक्रेतासंग मात्रै वा खरिदकर्तासंग मात्रै वा दुवैबाट आधा आधा कमिशन लिन्छन् ।
हाल कम्पनीले उपत्यका बाहेक
चितवन, कास्की, काभ्रे, झापा, सुनसरी, नवलपरासी, रुपन्देही, मकवानपुर, कंचनपुर, तनहु, कपिलवस्तु, इलम, धादिंग, मोरङ, नुवाकोट, सल्यान, सिन्धुली, उदयपुर, बाँके, दाङ, कैलाली, बारा लगायतका जिल्लाको
लिस्टीङ गरेको छ । कम्पनीले अबको दिनमा शाखा विस्तारलाई तिब्रता दिएर हरेक प्रदेशमा शाखा
विस्तार गर्ने र सम्बन्धित प्रदेशको कारोबार प्रदेश शाखाले हेर्ने गरी काम अगाडि
बढाएको छ ।