त्रिभुवन विमानस्थल स्तरोन्नतिको काम तिब्र गतिमा, अब दैनिक १८ घण्टा संचालनको तयारी

त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको स्तरोन्नतिको नाममा दैनिक १० घण्टा बन्द गरेर उडान कटौती गरिएको थियो । तर, अब एप्रिल १ बाट दैनिक १८ घण्टा सञ्चालन हुने तयारी गरिएको छ । यद्यपि, पूर्ण रूपमा २० घण्टा सञ्चालन गर्न अझै वर्ष दिन लाग्ने बताइँदा यात्रु र एयरलाइन्सहरूले सुविधा भन्दा असुविधा बढी भोग्नुपरेको गुनासो गरिरहेका छन् ।

नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरण (क्यान) अन्तर्गत हवाई यातायात क्षमता अभिवृद्धि आयोजना प्रमुख दीपेन्द्र श्रेष्ठका अनुसार अहिले ७० प्रतिशत निर्माण सम्पन्न भइसकेको छ । उनले भने, “हामीले रनवे बन्द गरेर दायाँबायाँ ७५ मिटरसम्म नयाँ ट्याक्सीवे जोड्ने काम गरिरहेका छौँ । अहिले ७५ मिटरभन्दा बाहिर दिनरात नै काम भइरहेको छ, तर पूर्ण स्तरोन्नतिका लागि कम्तीमा डेढ वर्ष लाग्ने छ।”

त्रिभुवन विमानस्थलका महाप्रबन्धक जगन्नाथ निरौलाका अनुसार, मार्चको अन्त्यमा गर्मीयामको नयाँ उडान तालिका सार्वजनिक गरिने छ । सोही क्रममा स्पाइस जेट, एयर इन्डिया एक्सप्रेस लगायतका नयाँ एयरलाइन्स थपिने छन् । साथै, कतिपय एयरलाइन्सले उडान संख्या बढाउने माग गरेका छन् ।

किन दैनिक १८ घण्टा मात्रै सञ्चालन गरिँदै ?

विगतमा त्रिभुवन विमानस्थल दैनिक २० घण्टा सञ्चालन हुँदै आएको थियो । तर, हाल दैनिक १८ घण्टामा सीमित गरिँदै छ । नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरणका सहव्यवस्थापक ज्ञानेन्द्र भुलका अनुसार, विमानस्थलको पुरानो रनवे, मर्मतसम्भारका सीमित उपकरण, र प्राविधिक अभावका कारण यो निर्णय गरिएको हो ।

भुल भन्छन्, “अहिले हामीले १४ घण्टाबाट १६ घण्टामा उडान समय पुर्‍याएका छौँ, अब एप्रिल १ बाट १८ घण्टा हुन्छ । त्यस अवधिमा बाँकी रहेको २०-२५ प्रतिशत मर्मतको काम सम्पन्न हुनेछ ।”

उडान संख्या बढ्दा यात्रुलाई के फाइदा ?

महाप्रबन्धक निरौलाका अनुसार, गर्मीयाममा नयाँ गन्तव्यहरू थपिने भएकाले भारतका हैदराबाद र कोलकाता उडान शुरू गर्ने योजना छ । उडान संख्या वृद्धि भएसँगै यात्रुहरूले टिकट सहजै पाउने, भाडा दर घट्ने र नेपाल आउने पर्यटकको संख्या बढ्ने बताइएको छ ।

तर, विगतमा सरकारले उडान कटौती गरेकै कारण टिकट महँगो भएको भन्दै आलोचना भएको थियो । अहिले टिकट दर घट्ने दाबी गरिए पनि व्यवहारमा सुधार कत्तिको देखिन्छ भन्ने अझै स्पष्ट छैन।

झन्डै १५ अर्ब रुपैयाँको परियोजना, तर ढिलाइ किन ?

एशियाली विकास बैंकको ऋण सहयोग र नेपाल सरकारको लगानीमा करिब १५ अर्ब रुपैयाँ खर्च गरेर विमानस्थल स्तरोन्नतिको काम भइरहेको छ ।

तर, विज्ञहरूका अनुसार, योजना कार्यान्वयनमा ढिलाइ, कमजोर पूर्वाधार व्यवस्थापन र राज्यको सुस्त गतिका कारण विमानस्थल स्तरोन्नति अपेक्षित गतिमा अघि बढ्न सकेको छैन । विमानस्थल स्तरोन्नति भए पनि बढ्दो यात्रु चाप र व्यस्त अन्तर्राष्ट्रिय हवाई मार्गलाई थेग्न सक्ने दीर्घकालीन योजना अझै अपूर्ण रहेको विश्लेषण गरिएको छ ।