सेयर बजारमा ठूला लगानीकर्ता प्रवेशको आशंका, दोब्बरले बढ्यो सेयर धितो कर्जा

नेपालको सेयर बजारमा ठूला लगानीकर्ताको सक्रियता बढ्दै गएको संकेत देखिएको छ। पछिल्लो समय एक करोड रुपैयाँभन्दा माथिको सेयर धितो कर्जा ४६ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ, जसले ठूलो लगानीकर्ताहरू बजारमा पुनः आकर्षित भएको देखाउँछ।

नेपाल राष्ट्र बैंकले सार्वजनिक गरेको चालू आर्थिक वर्षको माघ मसान्तसम्मको तथ्यांकअनुसार, एक करोड माथिको सेयर धितो कर्जामा करिब ४६ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ। चालू आर्थिक वर्षको माघ मसान्तसम्म सेयर कर्जा २४ अर्बले बढेर ७६ अर्ब ४० करोड पुगेको छ। गत वर्षको यस अवधिमा ५२ अर्ब २६ करोड मात्र रहेको थियो।

सात महिनाको अवधिमा एक करोड माथिको सेयर कर्जा करिब आधाले बढ्नुले सेयर बजारमा सुधार आउने आशाले ठूला लगानीकर्ताहरू पुनः सक्रिय भएको देखिएको छ। माघ मसान्तसम्म बैंक तथा वित्तीय संस्थाबाट प्रवाह भएको कुल सेयर धितो कर्जाको आकार १ खर्ब १५ अर्ब ११ करोड पुगेको छ। यसमध्ये, एक करोड माथिको सेयर कर्जाको हिस्सा करिब ६७ प्रतिशत रहेको छ।

सेयर बजार लामो समयदेखि घटबढको चरणमा रहे पनि पछिल्लो समय सुधारका संकेत देखिन थालेपछि लगानीकर्ताहरूले पुनः सेयर धितो कर्जातर्फ आकर्षण देखाएका छन्। बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरूले सेयर धितो कर्जामा सावधानी अपनाउँदै आए पनि ठूला लगानीकर्ताले थप कर्जा लिँदै बजारमा लगानी विस्तार गरिरहेका छन्।

बजार विश्लेषकहरूका अनुसार, सेयर धितो कर्जाको वृद्धिले बजारमा तरलता अभाव कम गर्न मद्दत गर्नेछ। यसले लगानीकर्ताको आत्मविश्वास बढाउने देखिए पनि, जोखिम पनि उत्तिकै रहने विश्लेषण गरिएको छ। यदि सेयर बजार पुनः गिरावटमा गएमा ठूला लगानीकर्ताहरूले कर्जा तिर्न नसक्ने अवस्था आउन सक्छ, जसले बैंकिङ प्रणालीमा समेत असर पार्न सक्छ।

नेपाल राष्ट्र बैंकले सेयर धितो कर्जामा थप कडाइ गर्ने संकेत दिँदै आएको छ। वित्तीय स्थायित्वलाई ध्यानमा राख्दै कर्जा प्रवाहलाई नियमन गर्नुपर्ने आवाज उठिरहेको छ। ठूला लगानीकर्ताहरूको पुनः सक्रियतासँगै सेयर बजारको आगामी दिशा कुन मोडमा जानेछ भन्ने विषय अझै स्पष्ट छैन। तर, सेयर धितो कर्जामा देखिएको वृद्धिले बजारमा नयाँ उत्साह ल्याएको विश्लेषण गरिएको छ।