
अमेरिकाको क्यालिफोर्नियामा कम्तीमा ११ जना मानिसहरूको ज्यान लिएको भीषण डढेलो ठुलो आर्थिक क्षति पुर्याएको छ। यस हप्ता लस एन्जलसका विभिन्न क्षेत्रहरूमा फैलिएको भीषण आगलागीले ठूलो विनाश गरेको छ।
मंगलबार बिहान प्रारम्भमा लागेको आगो सान्ता एना हावाको तीव्र गतिको कारण छिट्टै फैलिँदै थुप्रै आवासीय र व्यावसायिक क्षेत्रहरूलाई प्रभावित गरेको थियो।
राज्यभरका अग्नि नियन्त्रणकर्मीहरू आगो निभाउन खटिएका थिए। आगो नियन्त्रणमा ल्याउन झण्डै ४८ घण्टा लागेको थियो। यद्यपि, यो आगलागीले ५०० भन्दा बढी संरचना, जसमा घर, व्यवसाय र सार्वजनिक पूर्वाधार समावेश छन्, ध्वस्त बनायो। हजारौँ स्थानीय बासिन्दा आफ्नो घर छोड्न बाध्य भए र आपतकालीन क्याम्पहरूमा शरण लिन पुगे।
अधिकारीहरूले मानवीय क्षतिबाहेक १० हजार भन्दा धेरै घरहरू डढेलोबाट नष्ट भएको र थप ६० हजार जोखिममा रहेको बताएका छन्। प्रारम्भिक अनुमानहरूमा कुल क्षति १५० अर्ब अमेरिकी डलरभन्दा बढी हुनसक्ने बताइएको छ। लस एन्जलसमा एक लाखभन्दा धेरै घर तथा व्यवसायहरूमा बिजुली आपूर्ति टुटेको छ।
प्रारम्भिक अनुमान अनुसार, यो आगलागीका कारण भएको आर्थिक क्षति १.२ अर्ब अमेरिकी डलर (करिब १ खर्ब ६५ अर्ब नेपाली रुपैयाँ) भन्दा बढी हुनसक्छ। यसमा सम्पत्ति नष्ट भएको, व्यापार प्रभावित भएको र पुनःनिर्माणका लागि लाग्ने खर्चहरू समावेश छन्। बीमा कम्पनीहरूले प्रभावित घरधनी र व्यवसायीहरूबाट क्षतिपूर्ति दाबीको वृद्धि हुने अपेक्षा गरिरहेका छन्। साथै, शहरले सडक, विद्युत् प्रणाली र पानी आपूर्ति जस्ता सार्वजनिक पूर्वाधार पुनर्निर्माणमा ठूलो खर्च गर्नुपर्नेछ।
लस एन्जलसका अधिकारीहरूले दोस्रो पटक भूलवश पठाइएको आपत्कालीन चेतावनी 'अलर्ट'का लागि क्षमा मागेका छन्। तर त्यस्ता अलर्ट बन्द गरेर भने नबस्न सजग गराएका छन्।
स्थानिय अधिकारीहरूले आपतकालीन अवस्था घोषणा गरेका छन् जसले राज्य र संघीय कोषबाट सहयोग प्राप्त गर्न मद्दत पुर्याउनेछ। गभर्नर गाभिन न्यूसमले छिटो कदम चाल्नुपर्ने आवश्यकता जोड दिँदै भने, "लस एन्जलसका जनताले विनाशकारी क्षति व्यहोरेका छन्। हामी तिनीहरूलाई पुनःस्थापना गर्न आवश्यक स्रोतहरू उपलब्ध गराउन सुनिश्चित गर्नेछौं।"
पर्यावरणविद्हरूले यो आगलागीलाई क्यालिफोर्नियामा बिग्रँदो खडेरी र बढ्दो तापमानसँग जोडेका छन्। यसले जलवायु परिवर्तनका कारण बढ्दो जोखिमप्रति चेतावनी दिन्छ।
पुनःस्थापनाका लागि प्रयास सुरू भएको छ। सामुदायिक संगठनहरू र स्वयंसेवकहरूले पीडितहरूलाई सहयोग पुर्याइरहेका छन्। अधिकारीहरूले आगामी दिनमा सतर्क रहन र आगलागी सुरक्षा प्रोटोकलहरू पालना गर्न आग्रह गरेका छन्।