गाजामा इजरायल युद्धबारे मिडिया कभरेज : पूर्वाग्रह कि अव्यवसायिकता ?

बिजपाटी संवाददाता

बिजपाटी संवाददाता

Oct 30, 2023 | 06:02:46 PM मा प्रकाशित

laxmi  sunrise bank

मिडिया विशेषज्ञहरू र अरब पत्रकारहरू भन्छन्, "अप्रमाणित दाबीहरू प्रकाशित गर्नु, घटनाको एउटा पक्ष मात्र बताउनु, र प्यालेस्टिनीहरूलाई हमासको हातमा रहेको वस्तु बाहेक अरू केही होइन भनेर चित्रण गर्नु सबै अव्यवसायिक गल्तीहरू हुन्, जुन पश्चिमी मिडियाले इजरायल र हमास बीचको द्वन्द्वलाई सम्प्रेषण गर्दा गरिरहेका छन्।"

प्रणालीगत "इजरायलको पक्षमा पूर्वाग्रह" ले अरब र अरूको नजरमा "मुख्यधारा" मानिने समाचार एजेन्सीहरूको विश्वसनीयतालाई  हानि पुर्‍याइरहेको विज्ञहरू र पत्रकारहरू बताउछन्।

 विज्ञहरू भन्छन्। 'पश्चिमी मिडिया संगठनहरूले "प्यालेस्टिनीहरूलाई अमानवीय रूपमा" र "इजरायलले गाजामा बमबारी गर्दा अन्तर्राष्ट्रिय कानूनको उल्लङ्घनलाई वैधानिकता" दिँदा, विगत ७५ वर्षदेखि प्यालेस्टाइनीहरूले भोग्नुपरेको आघातको महत्त्वपूर्ण ऐतिहासिक सन्दर्भलाई छोडिएको स्पष्ट रूपमा स्पष्ट छ ।'

अक्टोबर ७ मा, हमासले दक्षिणी इजरायलमा सैन्य चौकीहरू र समुदायहरूमा अभूतपूर्व आक्रमण सुरु गर्‍यो, इजरायली अधिकारीहरूका अनुसार, १४०० भन्दा बढी इजरायलीहरू मारिए र गाजामा २०० भन्दा बढी बन्धकहरूलाई फिर्ता लिए। सोही दिन, इजरायलले गाजामा अथक बमबारी सुरु गर्यो जसले ८००० भन्दा बढी मानिसहरूलाई मारेको छ, जसमध्ये ४० प्रतिशत बालबालिका छन्।

यसले गाजाको स्वास्थ्य क्षेत्रलाई पनि ध्वस्त पारेको छ र यसको इन्धन, पानी र खाद्यान्न कटौती गरेर यसको चोक-होल्ड घेराबन्दीलाई बलियो बनाउँदै यसको धेरैजसो पूर्वाधारलाई सखाप पारेको छ। 

संयुक्त राष्ट्रका विज्ञहरूले गाजामा प्यालेस्टाइनीहरूले नरसंहारको जोखिम सामना गरिरहेको बताएका छन्। पश्चिमी संवाददाताहरू इजरायल गएका छन् जहाँ उनीहरूले इजरायली परिवारहरूको शोकमा व्यापक रूपमा रिपोर्ट गरेका छन्, तर इजरायलले विदेशी पत्रकारहरूलाई गाजामा प्रवेश गर्न अनुमति दिएको छैन, जसको मतलब उनीहरूले कथाको महत्त्वपूर्ण पक्षलाई हराइरहेका छन्।

"यदि तपाईं गाजामा बस्नुहुन्न भने, यदि तपाईंले प्यालेस्टिनीहरूले आफ्ना प्रियजनहरू गुमाउँदा गर्ने प्रार्थनाहरू सुन्नुभएन भने, यदि तपाईंले प्रियजनहरू मारिएका को जीवन कथाको बारेमा जान्नुहुन्न भने ... तब गाजाको कभरेज इजरायलको कभरेज जस्तै हुनेछैन" गाजाका विश्लेषक, तागरीद एल-खोडारीले नेदरल्यान्ड्सको आफ्नो घरबाट भने।

उनले अगाडी भनिन्, "यसको मतलब, कि तिनीहरू "इजरायली कथालाई मात्र कभर गर्दैनन्, तर तिनीहरू इजरायली कथा बाँचिरहेका छन्"।

जब एउटा आघातले अर्कोलाई पिरोल्छ

गाजा भित्रका अधिकांश मानिसहरू प्यालेस्टिनीहरूका छोराछोरी वा नातिनातिनाहरू हुन् जसलाई १९४८ मा इजरायलको निर्माणको क्रममा आफ्नो मातृभूमिबाट निष्कासित गरिएको थियो। यो घटनालाई वार्षिक रूपमा "नकबा" वा प्रकोपको रूपमा मनाइन्छ।

अधिकार समूहहरूले गाजालाई बुझाउँछन्, जहाँ २३ लाख मानिसहरूलाई मात्र ४१ किलोमिटर (२५ माइल) लामो र १० किलोमिटर (६ माइल) चौडा जमिनको टुक्रामा निचोडिएको छ, संसारको सबैभन्दा ठूलो "खुला-हवा जेल" को रूपमा।

"तपाईँले इजरायली पक्षको बारेमा प्यालेस्टिनीहरूको सन्दर्भमा 'पीडित' शब्द सुन्नुहुने छैन," एल-खोडारीले बताए।

गाजामा मानव टोललाई कभर गर्नुको सट्टा, धेरै पश्चिमी मिडिया नेटवर्कहरूले या त मारिएका प्यालेस्टिनीहरूलाई संख्याको रूपमा उल्लेख गर्छन् वा इजरायलको "आफैको रक्षा गर्ने अधिकार" र हमासले गाजामा नागरिकहरूलाई "मानव ढाल" को रूपमा प्रयोग गर्दै अमेरिकी र इजरायली कुराहरू प्रतिनिधित्व गर्छन्।

अन्तर्राष्ट्रिय कानून अनुसार इजरायल वेस्ट बैंक र गाजामा कब्जा गर्ने शक्ति हो। दशकौंदेखि, यसले पूर्वमा अवैध बस्तीहरू निर्माण र विस्तार गर्दै आएको छ। यसले २००७  देखि पछिल्लोमा एक दमनकारी घेराबन्दी कायम राखेको छ।

एम्नेस्टी इन्टरनेशनलले यसलाई "इजरायली आक्रमणले गाजामा सम्पूर्ण परिवारलाई मेटाएको रूपमा युद्ध अपराधको हानिकारक प्रमाण" भन्ने कुरालाई औंल्याएको छ। स्याटेलाइट इमेजरीले गाजाका सम्पूर्ण छिमेकहरू देखाउँदछ जुन समतल गरिएको छ।

यी "दोहोरो मापदण्ड" ले मुस्लिम र अरबहरूलाई "मानव भन्दा कम" को रूपमा चित्रण गर्ने पश्चिमी मिडिया संगठनहरूको फराकिलो प्रवृत्तिलाई प्रतिबिम्बित गर्दछ, अर्वा डेमन, पूर्व सीएनएन संवाददाता र अहिले एट्लान्टिक काउन्सिल, वाशिंगटन, डीसीमा गैरआवासीय वरिष्ठ फेलोले भने। 

"हामी अहिले के देखिरहेका छौं - विशेष गरी कभरेजको सर्तमा - हामीले ९/११ मा देख्यौं जहाँ अरब र मुस्लिमहरू  'आतंकवादी' ब्रशले रंगिएको थियो र बदनाम गरिएको थियो," उनले भनिन्।

"पश्चिमी समाचार च्यानलहरूमा बोल्न आमन्त्रित प्यालेस्टिनीहरूलाई बारम्बार सोधिन्छ कि उनीहरूले "हमासको निन्दा" गर्छन्, जबकि इजरायली पाहुनाहरूलाई विरलै कब्जा गरिएको वेस्ट बैंक वा गाजाको घेराबन्दी र बमबारीमा उनीहरूको सरकारको रंगभेदी नीतिहरूको निन्दा गर्न भनिएको छ" विज्ञहरूले भने।

"हरेक पश्चिमी मिडियाका रिपोर्टहरूमा, तिनीहरूले हमासलाई आतंकवादी समूह हो भनेर उल्लेख गरिरहन्छन्," एल-खोडारीले भने। “तर इजरायलले के गरिरहेको छ भनेर उल्लेख गर्ने ? यसले अन्तर्राष्ट्रिय कानुनको उल्लङ्घन गरिरहेको छ, नरसंहार गरिरहेको छ। यसले वेस्ट बैंकमा रंगभेदी प्रणाली लागू गरेको छ। यसले गाजामा १६ वर्षको नाकाबन्दी लगाएको छ।"

"सन्दर्भ कहाँ छ? केवल कि हमास एक नामित आतंकवादी समूह हो र तिनीहरूले हामीलाई यहाँ यातना दिइरहेका छन्।

अस्वभाविक समर्थन

"इजरायली पक्षहरूले गरेको अप्रमाणित दावीहरूले पश्चिमी समाचार एजेन्सीहरूको पहिलो पृष्ठमा आफ्नो बाटो बनाएको छ" विज्ञहरू भने, "हालैको उदाहरण हमासले "४० जना बालबालिकाको शिर काटेको" भन्ने बारम्बार रिपोर्ट गरिएको दाबी थियो।

प्रमाणको अभावको बाबजुद पनि, द इन्डिपेन्डेन्ट, सीएनएन, फक्स न्यूज र न्यु योर्क पोस्टद्वारा आरोपहरू रिपोर्ट गरिएको थियो।

संयुक्त राज्य अमेरिकाका राष्ट्रपति जो बाइडेनले पनि अक्टोबर १२ मा टुक्राटुक्रा भएका बच्चाहरूको तस्बिरहरू देखेका थिए भनी संकेत गरे। पछि ह्वाइट हाउसले आफ्नो टिप्पणी फिर्ता लिए, बाइडेनले त्यस्तो कुनै तस्बिरहरू नदेखेको र उनले समाचार रिपोर्टहरू देखेको बताए।

"त्यो दाबी र हमास लडाकुहरूले सयौं इजरायली महिलाहरूलाई बलात्कार गर्ने जस्ता अन्य अप्रमाणित आरोपहरू गाजामा इजरायलको सैन्य प्रतिक्रियाको लागि सार्वजनिक समर्थन निर्माण गर्ने प्रयास थियो" लेबनानी लेखक र आलोचक लीना मोन्जरले भने, "जसले प्रमुख पश्चिमी समाचार संस्थाहरूको लागि लेखेका छन्।"

एम्नेस्टी इन्टरनेशनलको रिपोर्टले हमासको आक्रमणमा बालबालिका मारिएको निष्कर्ष निकालेको छ तर यथार्थ न त इजरायली अधिकारीहरू, पश्चिमी पत्रकारहरू वा अधिकार समूहहरूले "शिर काटेका बच्चाहरू" को कुनै प्रमाण फेला पारेका छन्। 

"जब पश्चिमी आउटलेटहरू ४० टाउको काटिएका बच्चाहरू र महिलाहरू सामूहिक बलात्कार भएको दावीहरूमा केन्द्रित हुन्छन्, तब तिनीहरूले प्रभावकारी रूपमा के गरिरहेका छन्, इजरायलको प्रतिआक्रमणको क्रूरतालाई औचित्य दिने हो" मोन्जरले भने "जब इजरायल मूलतः एकाग्रता शिविर हो, बमबारी गरिरहेको बेला तपाईं आत्म-रक्षाको विचार कसरी बेच्नुहुन्छ ?"

सहानुभूतिको लागि निकालियो

"पश्चिमी आउटलेटहरूमा केही पत्रकारहरु थप गहिरो रिपोर्टिङ गर्न चाहन्छन् तर इजरायल समर्थक पूर्वाग्रहको बिरूद्ध बोल्दा उनीहरुमा आफ्नो जीविकोपार्जन र क्यारियर गुमाउने भय छ"  प्यालेस्टिनी-सिरियाली वंशका बेलायती स्वतन्त्र पत्रकार लैला मगरिबीले भने।

उनको एक गैर-यहूदी अरब सहकर्मी,  उनीहरूको समाचार आउटलेटले कुनै पनि प्रदर्शनमा भाग लिन वा सोशल मिडियामा कुनै पनि कुरा पोस्ट नगर्न निर्देशन दिएको छ जसले उनलाई प्यालेस्टिनीहरूसँग समानुभूति देखाउँछ। उनको यहूदी सहकर्मीले गाजामा इजरायलको बमबारीको वास्तविक मानवीय मूल्यको बारेमा आफ्ना पाठकहरूलाई बताउन नसकेकोमा घृणा गर्छन्।

"मेरो यहूदी सहकर्मी द्वन्द्वको सम्पादकको कभरेजले भर्खरै स्तब्ध भएको छ। त्यो हो, यदि तपाइँ यसलाई द्वन्द्व पनि भन्न सक्नुहुन्छ, यो नरसंहार हो, "मगरिबीले भने।

द्वन्द्वको बारेमा रिपोर्ट नगर्ने अन्य पत्रकारहरूलाई गाजाका पीडितहरूप्रति सहानुभूति जनाउने टिप्पणी वा कार्यहरूको लागि बर्खास्त गरिएको छ।

खुल्ला स्रोत वैज्ञानिक जर्नल eLife मा कार्यरत यहूदी पत्रकार माइकल आइसेनले अमेरिकी व्यंग्य समाचार वेबसाइट द ओनियनबाट X (पहिले ट्विटर) मा हेडलाइन साझा गरेकोमा आफ्नो जागिर गुमाएको बताए।

बीबीसीका पत्रकारहरूले युनाइटेड किंगडम ब्रोडकास्टरले गाजामा युद्धको फ्रेमिङ गरेकोमा आपत्ति जनाएका छन्।

जब बीबीसीले इजरायलमा हमासको आक्रमणको वर्णन गर्दा "नरसंहार", "हत्या" र "अत्याचार" जस्ता शब्दहरू प्रयोग गरेको छ, यसले गाजामा इजरायलको बमबारीलाई त्यस्तै नकारात्मक रूपमा वर्णन गर्नबाट परहेज गरेको छ।  इमेलकाअनुसार नेटवर्कका कर्मचारीहरू महानिर्देशक टिम डेभिलाई पठाइएको यूकेको टाइम्सले रिपोर्ट गरेको छ।

मगरिबी भन्छिन् कि उनी पत्रकारहरू विरुद्ध धम्की दिने वातावरण र प्यालेस्टिनीहरूलाई मानवीकरण गर्न मूलधारका आउटलेटहरूको असफलताले अरबी भाषा बोल्ने संसार र पश्चिममा अरब डायस्पोराले पश्चिमी मिडिया कभरेजको विश्वसनीयतामा अझ बढी विश्वास गुमाएको विश्वास गर्छिन्।

"हामी मानवतामा विघटन मात्र देखिरहेका छैनौं," उनले भनिन्। "हामी पेसामा विघटन देखिरहेका छौं।" 

(एजेन्सीहरुहरुको सहयोगमा)

Share Your Thoughts

Recent News


Main News

Close in 7


Bizpati.com © 2020. All Rights Reserved