आयकर ऐन, २०५८ मा को दफा ३ अनुसार कुनै आय वर्षमा कर योग्य आय भएको व्यक्ति करदाता हो । त्यसैगरी कुनै आय वर्षको आय विदेशमा पठाउने गैरबासिन्दा व्यक्तिको नेपालमा अवस्थित विदेशी स्थायी संस्थापन र कुनै आय वर्षमा अन्तिम रुपमा करकट्टी भई भुक्तानी प्राप्त गर्ने व्यक्तिलाई कर लगाउने आधारको रुपमा परिभाषित गरिएको छ ।

आयकर ऐन बमोजिम कर तिर्नु प्रत्येक करदाताको कर्तव्य हो । सो कर्तव्यसँगै ऐनले करदाताको अधिकार समेत सुनिश्चित गरिदिएको छ । करदातालाई आयकर ऐनले दिएका अधिकार यस्ता छन् ।

· ऐन बमोजिम कर तिर्नुपर्ने अर्थात्‌ करयोग्य आय भएको व्यक्तिले कर सम्बन्धी सूचना प्राप्त गर्ने

· करसम्बन्धी सूचना प्रचलित कानुन बमोजिम प्राप्त गर्ने

· करसम्बन्धी विषयमा सवूद प्रमाण पेश गर्ने मौका प्राप्त गर्ने

· करसम्बन्धी काम कारबाही वा मुद्दामा आफ्नो प्रतिरक्षाको लागि कानुन व्यवसायी वा लेखापरीक्षक मुकरर गर्न पाउने

· करसम्बन्धी गोपनीयता ऐनमा उल्लेख भएबाहेक अनतिक्रम्य हुने अधिकार ।

के तपाईंले यी अधिकारहरु प्राप्त गर्नुभएको छ ? यदि छैन भने अधिकार प्राप्त गर्नका लागि सम्बन्धित अधिकारीसँग गुनासो वा उजुरी गरी आफ्नो अधिकार सुरक्षित गर्न सकिन्छ ।